Gdy kładziemy się spać w sezonie grzewczym, najważniejsze jest dla nas ciepło i otulenie. Nie zdajemy sobie nawet sprawy, że gdy czad zaczyna wypełniać pomieszczenie … możemy się po prostu już nie obudzić. Państwowa Straż Pożarna poinformowała, że tylko w listopadzie ubiegłego roku tak zmarło 5 osób. Łącznie w październiku i listopadzie doszło do 4760 pożarów w domach. To jakby co 30 minut wybuchał nowy pożar, a strażacy musieli ratować życie i mienie bez przerwy. Dziś opiszemy zagrożenia dla zdrowia, jakim jest zatrucie dymem z pożaru, jakie są objawy zatrucia dymem z komina i jak wygląda leczenie zatrucia dymem oraz jak usunąć zapach dymu po pożarze.
Czym jest zatrucie dymem i jak do niego dochodzi?
Do zatrucia dochodzi, gdy śpiąca osoba wdycha dym pożarowy, który może zawierać szereg toksyn oraz cząstki sadzy. Każda z tych substancji działa inaczej na układ oddechowy, układ krążenia, układ nerwowy.
Dlaczego pożary niosą zagrożenia dla zdrowia? Płomienie tworzą dym spalając różne materiały, zwłaszcza syntetyczne: tworzywa sztuczne lub farby. Gdy spalanie nie jest pełne, powstają toksyczne gazy i cząstki stałe, które są częścią dymu. Gdy ktoś wdycha mieszankę, a dym zawiera mało tlenu, dochodzi do niedotlenienia organizmu, W dodatku toksyczne gazy, jak cyjanowodór czy tlenki azotu, mogą powodować zatrzymanie pracy serca.
W tym samym czasie tlenek węgla, czyli bezwonny, bezbarwny gaz, wiąże się z hemoglobiną we krwi, uniemożliwiając transport tlenu do tkanek i dlatego nawet niskie stężenie czadu prowadzi do zatrucia dymem z pożaru, a w skrajnych przypadkach do śmierci, przez uduszenie. Przy stężeniu tlenku węgla w powietrzu 4000 ppm, czad może spowodować utratę przytomności w ciągu 2 minut i śmierć w ciągu 5 minut.
Im dłużej śpiąca osoba jest narażona na wdychanie dymu, tym większe ryzyko zatrucia. Gdy okna są zamknięte, bo na zewnątrz jest zimno, w domu szybko wzrasta stężenie toksyn, co dwukrotnie zwiększa skutki pożaru dla organizmu człowieka.
Jakie są natychmiastowe objawy zatrucia dymem z pożaru?
Natychmiastowe objawy zatrucia dymem z pożaru zależą od rodzaju substancji w dymie. Jakie są najczęstsze objawy zatrucia dymem z pożaru?
- Trudności w oddychaniu.
- Uczucie ciężkości w klatce piersiowej.
- Zaburzenia rytmu serca.
- Bóle i zawroty głowy.
- Nudności i wymioty.
- Zaburzenia świadomości i równowagi.
- Drgawki.
- Śpiączka.
Zatrucie dymem z komina charakteryzuje się głównie objawami niedotlenienia spowodowanego tlenkiem węgla, które rozwijają się stopniowo i nie są związane z podrażnieniem dróg oddechowych. Natomiast zatrucie dymem z pożaru jest całościowe, objawy obejmują podrażnienia dróg oddechowych i silne zatrucie toksynami i właśnie ze względu na szybkie działanie toksyn, takie zatrucie wymaga natychmiastowej interwencji szpitalnej, aby uniknąć śmierci.
Dlatego bohaterscy Strażacy, gdzie tylko mogą, uczą, apelują oraz informują, jak ważna jest instalacja czujników dymu i czadu w domach.
Jakie toksyczne substancje znajdują się w dymie pożarowym?
Dym pożarowy zawiera wiele toksycznych substancji, które mogą uszkodzić przede wszystkim układ oddechowy:
- Tlenek węgla CO, czyli popularny czad – najbardziej niebezpieczny składnik dymu. To bezwonny zabójca, który wiąże się z hemoglobiną w krwi, blokując transport tlenu i prowadzi do uduszenia.
- Cyjanowodór HCN – silnie toksyczna substancja, która działa na układ nerwowy i oddechowy.
- Tlenki azotu NOx – powodują ostre stany zapalne układu oddechowego.
- Chlorowodór HCl – jest silnie drażniący i może powoduje uszkodzenie płuc.
- Formaldehyd – wydziela się podczas spalania drewna, włókien syntetycznych, drażni oczy i drogi oddechowe.
- Benzen –związek organiczny, który jest tam gdzie pali się ropa naftowa i jej pochodne. Jest rakotwórczy.
- Dioksyny i furany – powstają przy spalaniu odpadów i materiałów zawierających chlor. Są groźne dla całego organizmu, ponieważ mają działanie rakotwórcze.
- Aldehydy – powstają podczas spalania materiałów organicznych, które mogą powodować stany zapalne dróg oddechowych.
Dlaczego dym z pożaru jest tak niebezpieczny dla układu oddechowego?
Nawet krótkie wdychanie dymu z pożaru może stwarzać zagrożenie dla zdrowia i być niebezpieczne życia. Dlatego trzeba jak najszybciej wyjść z palącego się pomieszczenia bez wdychania toksycznych oparów.
Dym powstający podczas pożaru składa się z nadzwyczaj niebezpiecznych substancji:
- tlenku węgla CO,
- cyjanowodoru HCN,
- tlenków azotu NOx.
Tlenek węgla jest bezwonnym, trującym gazem, który łatwo łączy się z hemoglobiną, jednocześnie blokując transport tlenu w organizmie, co prowadzi do uduszenia. Cyjanowodór, uszkadza komórki ciała i układ nerwowy, uniemożliwiając oddychanie komórkowe, a tlenki azotu mogą wywoływać skurcz oskrzeli, a nawet trwałe uszkodzenie płuc.
Ogień zużywa cały dostępny w powietrzu tlen i dlatego trudno oddychać, a organizm szybko zaczyna odczuwać niedotlenienie, co prowadzi do utraty przytomności.
Dym zawiera również drobne cząstki sadzy i substancji, które łatwo przedostają się do płuc i powodują mechaniczne podrażnienia. Mogą blokować drogi oddechowe w skrajnych przypadkach powodując ostrą niewydolność oddechową.
Dym zawiera substancje, które podrażniają błony śluzowe dróg oddechowych i oczu, co może prowadzić do obrzęku krtani, skurczu oskrzeli,co w konsekwencji może prowadzić do obrzęku płuc.
Toksyny z dymu prowadzą do problemów neurologicznych, takich jak zawroty głowy, dezorientacja, a nawet drgawki. Tlenek węgla uszkadza układ nerwowy, prowadząc do trwałych uszkodzeń mózgu.
Jak chronić się przed zagrożeniami zdrowotnymi spowodowanymi dymem z pożaru?
Jak wygląda leczenie zatrucia dymem? Najważniejsze jest podanie tlenu, czyli tlenoterapia z użyciem maski tlenowej o wysokim stężeniu, aby zwiększyć poziom tlenu we krwi i szybko usunąć tlenek węgla z hemoglobiny. Dlatego tlen ma stężenie 100%, aby szybko zmniejszyć objawy zatrucia dymem z pożaru.
W cięższych przypadkach pacjent jest umieszczany w komorze hiperbarycznej, gdzie oddycha tlenem pod zwiększonym ciśnieniem. To przyśpiesza usuwanie tlenku węgla z organizmu i pomaga w dotlenieniu tkanek.
W przypadku podrażnienia dróg oddechowych lub zapalenia płuc może często lekarze włączają także leczenie farmakologiczne, w tym: leki rozszerzające oskrzela, kortykosteroidy oraz antybiotyki, aby zapobiec infekcjom. Zatrucie dymem z pożaru wymaga pobytu na oddziale intensywnej terapii.
A jak przywrócić dom do normalności po takim wydarzeniu? Jak usunąć zapach dymu po pożarze? Otwarcie okien pomoże w usunięciu cząsteczek dymu z powietrza, aby przyspieszyć wietrzenie ustaw wentylatory w oknach i drzwiach. Umyj ściany, podłogi, meble ciepłą wodą z dodatkiem octu lub użyj środki do czyszczenia po pożarach. Odkurzacz z filtrem HEPA pomoże usunąć cząsteczki dymu osadzone na tkaninach, dywanach i różnych powierzchniach. Ubrania, zasłony, pościel wypierz z użyciem sody oczyszczonej, która pomoże w zneutralizować zapach. Aby usunąć swąd spalenizny z mebli tapicerowanych, użyj parownicy lub wynajmij profesjonalną firmę. Rozstaw w pomieszczeniach pojemniki z aktywowanym węglem, ponieważ on szybko pochłania nieprzyjemne zapachy. Posyp sodę oczyszczoną na dywany i różne powierzchnie, pozostaw na kilka godzin, a następnie odkurz. Poustawiaj miseczki z octem w pomieszczeniach, aby zneutralizować zapach dymu. Jeśli trzeba skorzystaj z pomocy specjalistycznych firm, które dysponują sprzętem i środkami chemicznymi do usuwania zapachów po pożarze.
Masz pytania? Chcesz wiedzieć więcej jakie są skutki pożaru dla człowieka? Jak uniknąć zatrucia dymem z pożaru? Skontaktuj się z nami już dziś i pozwól nam zadbać o spokojną przestrzeń w Twoim domu. Firestop – jesteśmy po to, aby zapewnić Państwu komfort, bezpieczeństwo i spokój.