Jak działają klapy dymowe i dlaczego są ważne dla bezpieczeństwa?

Klapa dymowa jest częścią grawitacyjnego systemu oddymiania budynku. Dzięki nim zmniejsza się ryzyko zawalenia się budynku, ogranicza zadymienie i toksyczność powietrza, a także zapobiegają wytwarzaniu nadmiernego ciśnienia, które mogłoby utrudniać ewakuację. We wpisie blogowym wyjaśnimy, co to jest klapa dymowa, jakie są zasady działania, opiszemy także przepisy prawne. 

Jakie są główne funkcje klap dymowych?

Co to jest klapa dymowa? Klapa dymowa to wymagane prawnie urządzenie montowane na dachu budynku, które jako element zabezpieczenia przeciwpożarowego działa podobnie do okna uchylnego. W trakcie pożaru otwiera się automatycznie lub ręcznie, umożliwiając odprowadzenie kłębów dymu i gorąca, co polepsza warunki ewakuacji i wspiera działania straży pożarnej. W normalnych warunkach służy do przewietrzania i doświetlania pomieszczeń.

Główne funkcje klapy dymowej obejmują:

• Odprowadzanie kłębów toksycznego dymu i gorącego powietrza. 

W przypadku pożaru klapa dymowa otwiera się, umożliwiając usunięcie dymu z wnętrza budynku na zewnątrz. Dzięki temu zmniejsza się zadymienie pomieszczeń i poprawia widoczność do ewakuacji.

• Przewietrzanie i doświetlenie pomieszczenia. 

W normalnych warunkach klapa dymowa może być używana do naturalnej wentylacji budynku. Dodatkowo klapy wyposażone w przezroczyste lub półprzezroczyste panele, aby doświetlać wnętrza, co pozwala na oszczędność energii elektrycznej.

• Poprawa warunków ewakuacji. 

Usunięcie dymu i toksycznych gazów z budynku zwiększa bezpieczeństwo osób przebywających wewnątrz, umożliwiając bezpieczną i szybką ewakuację.

• Wsparcie akcji straży pożarnej. 

Klapy dymowe ułatwiają pracę strażaków poprzez poprawę widoczności i obniżenie temperatury w pomieszczeniach objętych pożarem, co umożliwia skuteczne działania ratunkowe. Można je wykorzystywać także jako wyłazy dachowe.

Jak klapy dymowe pomagają w ewakuacji podczas pożaru?

Klapy dymowe zasada działania. Podczas pożaru wewnątrz budynku powstaje silny strumień ciepła, który rozprzestrzenia się we wszystkich kierunkach. Większość gorąca kumuluje się pod sufitem, gdzie zostaje pochłonięte przez przegrody konstrukcyjne. Klapy dymowe otwierają się, umożliwiając odprowadzenie ciepła na zewnątrz budynku, co zmniejsza nagrzewanie się elementów konstrukcyjnych. Dzięki temu elementy te nie osiągają krytycznych temperatur i zmniejsza ryzyko zawalenia się budynku.

Podczas pożaru, oprócz ciepła wytwarza się również duża ilość dymu i toksycznych gazów, które mogą powodować zatrucia. Klapy dymowe skutecznie odprowadzają toksyczny dym z wnętrza budynku, co poprawia jakość powietrza. Dzięki temu osoby ewakuujące się mają lepsze warunki do opuszczenia budynku, a strażacy prowadzący akcję ratunkową są mniej narażeni na zatrucia dróg oddechowych. 

Dym z pożaru szybko przedostaje się na wyższe kondygnacje budynku, co może utrudniać ewakuację i prowadzenie działań ratunkowych. Klapy dymowe, będące częścią systemu oddymiania, zapobiegają wytwarzaniu się nadmiernego ciśnienia na klatkach schodowych i innych pionowych elementach budynku. Dzięki klapom dymowym dym nie przeciska się przez nieszczelności w konstrukcji, co zwiększa bezpieczeństwo osób znajdujących się w budynku.

Jakie są najważniejsze elementy systemu klap dymowych?

Systemy oddymiania grawitacyjnego mogą być zaprojektowane w sposób niemal niewidoczny dla użytkowników budynku, zwłaszcza w obiektach użyteczności publicznej, takich jak: muzea, ośrodki kultury, obiekty biznesowe i sale bankietowe. 

Jakie są najważniejsze elementy systemu klap dymowych?

• Czujki dymu, po wykryciu dymu czujki natychmiast przesyłają sygnał do centrali oddymiania, która rozpoczyna otwarcie klap dymowych.
• Elektryczne napędy, w momencie wykrycia dymu przez czujkę dymu, automatycznie otwierają klapy dymowe, umożliwiając usunięcie dymu na zewnątrz.
• Przyciski oddymiania, poprzez naciśnięcie przycisku oddymiania, użytkownicy budynku mogą otwierać klapy dymowe.
• Urządzenia zewnętrzne, klapy dymowe mogą być uruchamiane także przez urządzenia zewnętrzne, jak systemy alarmowe, czy smart home.
• Elementy doprowadzające świeże powietrze, dodatkowe elektrycznie sterowane elementy otwierają się, aby doprowadzić świeże powietrze do wnętrza budynku, co wspiera oddymianie.
• Centrala oddymiania, odpowiada za odbieranie sygnałów z czujek dymowych i przycisków oddymiania oraz za sterowanie napędami otwierającymi klapy dymowe i elementy doprowadzające świeże powietrze.

Jakie przepisy regulują działanie klap dymowych?

Działanie klap dymowych w Polsce jest regulowane przez szereg przepisów, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego w budynkach. Klapy dymowe przepisy to następujące akty prawne i normy:

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 z późn. zm.), określa ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków, w tym zasady projektowania, instalacji i eksploatacji klap dymowych. Zgodnie z przepisami budynki użyteczności publicznej, mieszkalne wielorodzinne, biurowe i produkcyjne muszą być wyposażone w systemy oddymiania, które obejmują klapy dymowe.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719 z późn. zm.), zawiera szczegółowe przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej, w tym wymagania dotyczące systemów oddymiania. Klapy dymowe muszą spełniać określone w rozporządzeniu wymagania techniczne i być zgodne z zasadami projektowania i montażu.

Polska Norma PN-EN 12101-2:2004, dotyczy systemów kontroli dymu i ciepła, w tym klap dymowych. Określa wymagania dotyczące projektowania, działania, testowania i konserwacji klap dymowych. Klapy dymowe muszą przejść odpowiednie testy i spełniać wymagania dotyczące wydajności, aby mogły być stosowane w systemach oddymiania.

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414 z późn. zm.), określa ogólne zasady projektowania, budowy i użytkowania obiektów budowlanych, w tym wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego. Klapy dymowe muszą być uwzględnione w projektach budowlanych i spełniać wymogi określone w przepisach technicznych.

Jakie są różne typy klap dymowych i ich zastosowania?

Istnieje kilka różnych typów klap dymowych, a każdy ma swoje specyficzne zastosowania: klapy dymowe dachowe, fasadowe, punktowe, mechaniczne, grawitacyjne.  

Klapy dymowe dachowe są najczęściej stosowane w systemach oddymiania, montowane na dachach budynków. Otwarte automatycznie lub ręcznie, skutecznie wykorzystują naturalny ciąg powietrza do odprowadzania dymu. Idealne dla dużych hal produkcyjnych, magazynów, centrów handlowych i obiektów sportowych.

Klapy dymowe fasadowe instalowane są w ścianach zewnętrznych budynków, umożliwiając montaż na różnych poziomach. Szczególnie przydatne w budynkach wielokondygnacyjnych, takich jak biurowce, hotele i budynki wielorodzinne, mogą również służyć do naturalnej wentylacji.

Klapy dymowe punktowe są mniejsze i dyskretniejsze, stosowane w miejscach wymagających skutecznego oddymiania bez ingerencji w architekturę. Montowane w sufitach podwieszanych, na klatkach schodowych i w małych pomieszczeniach technicznych. Idealne dla budynków użyteczności publicznej, takich jak muzea i galerie sztuki.

Klapy dymowe mechaniczne sterowane: elektrycznie, pneumatycznie lub hydraulicznie, zapewniają szybkie otwieranie. Stosowane w nowoczesnych budynkach biurowych, centrach handlowych i innych obiektach, gdzie wymagana jest wysoka niezawodność. Mogą być także zintegrowane z systemami automatyki budynków.

Klapy dymowe grawitacyjne wykorzystują naturalny ciąg powietrza do odprowadzania dymu, montowane są w najwyższych punktach budynku, dachach i ścianach fasadowych. Są prostsze w konstrukcji i tańsze w utrzymaniu, idealne dla budynków przemysłowych, magazynów i hal produkcyjnych, gdzie prostota i niezawodność systemu są najważniejsze.

Jeśli chcesz wiedzieć, jakie są aktualne klapy dymowe wymagania, zachęcamy do kontaktu. Oferujemy kompleksowe rozwiązania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, które gwarantują zgodność z obowiązującymi przepisami, a także najwyższą skuteczność w różnych typach obiektów. Firestop – jesteśmy po to, aby zapewnić Państwu komfort, bezpieczeństwo i spokój.